NHÂN HỘI NGHỊ TW7, ĐỌC LẠI BÀI VỀ CHUYẾN THĂM HỤT BRASIL CỦA TBT NGUYỄN PHÚ TRỌNG

TSYG: Bài này mình viết cách đây hơn một năm, khi đó TBT Nguyễn Phú Trọng buộc phải hủy chuyến thăm tới Brasil sau khi có thông báo đột xuất từ phía chủ nhà, một sự kiện vô tiền khoáng hậu. Trước đó TBT đã có một bài phát biểu siêu kiên định tại trường Đảng cao cấp của Cuba. Nhân Hội nghị TW7 kết thúc với bao bất ngờ mà cũng chẳng bất ngờ, mình đăng lại bài bài DILMA ROUSSEFF, BÀ LÀ AI VẬY? nhằm "tưởng nhớ" sự kiện trên.

Đúng một tuần trôi qua kể từ khi TTXVN  phát đi bản thông báo về việc TBT Nguyễn Phú Trọng hủy chuyến thăm Cộng hòa Liên bang Brasil. Lý do được công bố là do phía Brasil có một số khó khăn đột xuất. Sự kiện “hủy chuyến thăm” này là cực kỳ hy hữu trong lịch sử ngoại giao Việt nam, tạo cho dư luận nhiều hướng để suy nghĩ và xét đoán. Cho đến bây giờ các nhà phân tích vẫn mải miết truy tìm nguyên do, phân tích, bình luận… làm cho các trang mạng vẫn sôi lên sùng sục. 

Mình thì mình chỉ nghĩ hồn nhiên và đơn giản như câu chuyện sau: “Tôi và bạn đã tốn nhiều công sức để thỏa thuận được từ ngày này… cho đến ngày này… tôi sẽ đến nhà bạn chơi, thăm thú gia đình vợ con và bà con nội ngoại của bạn, trao đổi một số câu chuyện, kinh nghiệm làm ăn, lên kế hoạch hợp tác trong một số công việc có triển vọng cho cả hai chẳng hạn rủ nhau cùng đi lên đỉnh cao trí tuệ… Ấy thế mà khi tôi đã vượt qua hơn nửa vòng trái đất, đến sát bờ rào nhà bạn rồi, bạn lại bỏ đi để đến với một đám cha căng chú kiết nào đó, cho đàn em nhắn lại một câu cụt lủn  rằng có khó khăn đột xuất, thì thật là, thật là … chẳng ra làm sao”.

Mình sẽ không đi sâu vào việc tìm hiểu lý do lý trấu vì nói thực với bà con rằng đây là việc “vĩ mô” nằm ngoài khả năng bé tẹo của mình, mình chỉ cố gắng để “lột mặt nạ” của người chủ nhà”không lịch sự một cách kỳ quặc” trong câu chuyện trên, bởi cho đến bây giờ mình vẫn còn tức lắm, tức lắm…

Ấy là mình muốn nói đến Tổng thống Brasil, bà Vana Dilma Rousseff.

Thưa bà Dilma Rousseff, cho phép tôi hỏi bà, bà là ai mà dám cư xử như vậy kia chứ?

Bà Dilma Rousseff trong buổi lễ nhậm chức Tổng thống ngày 01/01/2011

Tôi được biết rằng từ lúc còn rất trẻ, khoảng hai mươi tuổi gì đó, bà đã tham gia các tổ chức du kích cánh tả chiến đấu chống lại chế độ độc tài, thậm chí bà còn bị bắt bỏ tù, bị tra tấn rất dã man tàn bạo điện giật dùi đâm dao cắt lửa nung trong thời gian 1970-1972 gì đó, nhưng quá khứ oai hùng lừng lẫy của bà cũng không thể cho phép bà đối xử với chúng tôi như vậy.

Về chuyện học hành, tôi hiểu và vô cùng thông cảm, chia sẻ với bà rằng do bận tham gia chiến đấu nên khi bà 30 tuổi (năm 1977) thì bà mới tốt nghiệp đại học (mụ vợ nhà tôi học hành cũng lận đận lắm, 7 năm mới tốt nghiệp tại chức ở một trường đại học xoàng loại đậu vớt). Bà đã từng hai lần đăng ký học thạc sĩ kinh tế nhưng cả hai lần bà đều không tốt nghiệp. Cho đến bây giờ, bà cũng chỉ là cử nhân như tôi mà thôi, trình độ như bà và tôi thì ở đất nước tôi nhiều vô số kể đếm không xuể. Xin báo với bà rằng ở nước chúng tôi đang thai nghén chương trình phổ cập thạc sĩ xuống cán bộ cấp phường xã. Nếu bà sống ở nước tôi, mong bà đừng buồn, hẳn nhiên bà không đủ tiêu chuẩn làm phó chủ tịch xã chứ đừng nói gì đến làm tổng thống... Do đó bà không được phép dùng việc học hành đầy chông gai và phức tạp của bà như là lý do để đối xử với chúng tôi như vậy.

Trong vấn đề quan điểm chính trị, tôi biết chắc chắn bà có vấn đề, nghĩa là bà đã có nhiều thay đổi theo thời gian, mà điều này theo tôi là không phù hợp với trào lưu phát triển của loài người đâu bà ạ. Bởi lẽ, đã là lập trường thì phải kiên định, trước sau như một. Đằng này, từ đấu tranh vũ trang bà chuyển sang ưa thích dân chủ. Từ chỗ đang là đảng viên Đảng Lao động dân chủ (PDT), bà đã bỏ đảng này để gia nhập Đảng Lao động (PT) chỉ vì bất đồng quan điểm. Lẽ ra bà phải ở lại PDT, dùng biện pháp “phê bình và tự phê bình” như là chìa khóa vạn năng để củng cố và xây dựng, để đưa PDT lên vị trí Đảng cầm quyền. Tiếc thay, bà đã không làm như vậy… Tôi cần phải nhấn mạnh với bà rằng dù cho bà có thay đổi quan điểm lập trường, thậm chí thay đổi đảng phái bao nhiêu lần đi nữa thì bà cũng không bao giờ có quyền, hoặc tự cho phép mình có quyền đối xử với chúng tôi như vậy.

Qua thông tin đại chúng, tôi cũng biết rằng con đường đi lên trong quyền lực của bà khá chắc chắn. Bà đã phải đảm nhận chức vụ bé tí như con chí là Giám đốc kho bạc thành phố, rồi chức vụ tầm tầm nhưng ầm ầm là Bộ trưởng Kinh tế và thống kê của bang Rio. Đùng một cái khi ông Lula da Silva đắc cử tổng thống năm 2002, ông này đã mời bà ngồi vào ghế Bộ trưởng Năng lượng quốc gia, rồi đến năm 2005, bà lại được điều qua làm Bộ trưởng Văn phòng chính phủ để dẹp loạn nơi này. Với tính cách mạnh mẽ, cứng rắn nhưng chắc chắn còn hơn cả bọn đàn ông của mình, bà đã làm cho nhiều đực rựa đồng nhiệm phải gạt nước mắt ra đi. Bọn đàn ông thường yếu đuối và nhỏ mọn, trước khi buộc phải lên đường "di quan" sang cơ quan khác, chúng còn ráng thốt lên mấy câu đểu giả, kiểu như: “Rousseff thực sự dân chủ nhất thế giới, miễn là bạn đồng ý với bà ấy 100%”, hay là “Bà ấy thường la toáng lên, nhưng sau 5 phút là mọi chuyện sẽ đâu vào đấy”, thậm chí có kẻ còn hồ đồ láo xược gọi bà là "kẻ phản bội", bà vẫn dễ dàng vượt qua những kể thối mồm ấy. Chúng nó chưa được gọi là người chứ chưa nói đến là đàn ông chân chính bà nhỉ?… Tuy nhiên, cho dù bà đã trải qua nhiều chức vụ cao cấp mà triệu triệu thằng đàn ông vẫn hằng mơ ước, cho dù tính cách của bà mạnh hơn đàn ông bao nhiêu lần chăng nữa thì bà cũng không bao giờ được đối xử với chúng tôi như vậy.

Thưa bà Dilma Russef,

Đến tận hôm nay tôi vẫn chưa hết bàng hoàng, hụt hẫng và đau đớn vì cái “sự cố ngoại giao” vô tiền khoáng hậu này. Nước chúng tôi có câu: “Lời chào cao hơn mâm cỗ”. Bà cứ thử nghĩ mà xem, khi bà muốn đến chào hỏi bắt tay thân thiện với ai đó mà người ta lại lạnh lùng quay đi thì bà sẽ cảm thấy thế nào? Hẳn là bà sẽ đau đớn và xấu hổ lắm. Nói như thế để bà biết rằng chúng tôi không dễ dàng bỏ qua cho bà vụ  này đâu, bà Russeff ạ.

Bà nhậm chức tổng thống vào ngày “tứ nhất” 01/01/2011, một ngày đẹp đối với người phương Đông chúng tôi. Với sự ủng hộ nhiệt tình của đương kim tổng thống lúc bấy giờ là ông Lula da Silva, người mà bà luôn coi như một người thầy, người anh trai yêu quí, bà đã đánh bại ứng cử viên Jose Serra để lên ngôi một cách vinh quang. Trong hai năm liên tiếp 2010 và 2011, tạp chí nổi tiếng FORBES đã xếp bà là một trong ba người phụ nữ quyền lực nhất thế giời. Mới đây thôi, tờ báo lừng danh TIME cũng đưa bà vào danh sách 100 người có ảnh hưởng nhiều nhất năm 2012. Như thế thì vinh quang và quyền lực của bà đã ở mức tột đỉnh. Cho dù như thế thì bà cũng đừng nên chủ quan. Theo những kiến thức mà tôi được học dưới mái trường thân yêu, chủ nghĩa mà bà đang dùng nó để vận hành đất nước Brasil yêu quí của bà thực ra đang ở vào thời kỳ “giãy chết”. Nó đang giãy thôi, còn nó chết lúc nào thì bà chẳng biết, tôi cũng chẳng biết, cũng chẳng ai có thể biết, may ra có trời mới biết được. Và đây mới là điều quan trọng, cho dù bà đang ở vị trí tột đỉnh nào đi chăng nữa thì bà cũng tuyệt đối không được đối xử với chúng tôi như thế, bà nhá.

Bác sĩ Lula da Silva đang chăm sóc sức khỏe cho cô em gái Rousseff

Bà gây ấn tượng mạnh mẽ cho tôi, đó là việc bà đã thẳng tay quét rác, quét sạch những quan chức tham nhũng ra khỏi bộ máy của bà. Bà đã không hề e sợ nguy cơ “mất hết cán bộ để làm việc”, điều mà ở nước tôi được coi là tế nhị. Tham nhũng ở nước tôi ai cũng biết, ai cũng cảm thấy, chỉ có điều không có bằng chứng mà thôi. Mà bà cũng đừng vội cười chúng tôi, điều kiện và hoàn cảnh nước tôi nó là đặc thù, đặc thù lắm bà ạ. Tôi đã từng bày tỏ lòng ngưỡng mộ và khâm phục của tôi đối với bà qua entry “Chống tham nhũng ở Brasil: 7 tháng sa thải 7 bộ trưởng”. (Nói thật với bà, nhìn những gương mặt bộ trưởng mà bà đã sa thải, tôi vẫn thấy tội tội làm sao ấy, vì ở nước tôi, mấy tay này cùng lắm là bị nhắc nhở phê bình mà thôi). Tuy nhiên, cho dù tôi có ngưỡng mộ và khâm phục bà đến đâu chăng nữa thì tôi vẫn buộc phải nói với bà rằng: bà không được phép đối xử với chúng tôi như thế, bà nhá.

Nước Brasil của bà đã làm cho cả thế giới ngả mũ kính trọng về những kỳ tích phát triển kinh tế. Theo IMF, năm 2011 nước của bà đã đạt GDP 2518 tỉ dollas, qua mặt nước Anh với 2481 tỉ để trở thành nền kinh tế lớn thứ 6 thế giới. Tôi đồ rằng cái tổ chức IMF này thật là phổi bò khi dám dự báo rằng vào năm 2016, nước của bà sẽ qua mặt nước Pháp luôn để đứng vào vị trí thứ 5. Viết đến đây, tôi bỗng đâm ra nghi ngờ cái vụ “giãy chết” nói ở trên, bởi những con số khủng sau đây của năm 2011 tính theo USD: Mỹ 15065 tỉ , Trung quốc 6988 tỉ, Nhật 5855 tỉ, Đức 3629 tỉ, Pháp 2808 tỉ, Anh 2481 tỉ, còn bọn Ý, Canada, Tây ban nha, Hàn quốc, Singapore… cũng nhiều, nhiều lắm. Riêng nước chúng tôi do những điều kiện đặc thù, mọi thứ cũng từ cái đặc thù này mà ra cả, thì khiêm tốn hơn với 122 tỉ. Đối với cá nhân tôi, GDP cao hay thấp chả có gì quan trọng, bà đừng có mà vội tự hào, chẳng qua là do chúng tôi … chưa cao mà thôi. Điều mà tôi cực kỳ hết sức muốn nhấn mạnh ở đây là: cho dù GDP của nước bà cao hơn GDP của nước tôi hai mươi mốt lần đi nữa thì bà cũng không có quyền đối xử với chúng tôi như thế, bà nhá.

Nhìn tấm ảnh này, không điên tiết mới là lạ!

Tôi cứ nhìn mãi vào tấm hình bà và gã Obama mới chụp tuần trước ở Hội nghị thượng đỉnh châu Mỹ, và tự nói với mình rằng làm sao mà lòng chúng tôi không sôi lên được. À thì ra vì cái thằng cha hào hoa điển trai này mà bà đã gây nên cái “sự cố ngoại giao” tày đình kia? Hay là bà có trọng trách phát biểu diễn văn khai mạc công kích mạnh mẽ bọn phương Tây, nhằm bảo vệ quyền lợi cho các nước trong châu Mỹ của bà, mà bà đã coi chúng tôi không ra cái đinh rỉ gì cả? Bà đã không suy nghĩ kỹ trước khi quyết định, nói như một câu quảng cáo quen thuộc trên tivi nước tôi.

Tiện đây tôi cũng nhắc với bà rằng sắp tới nước bà sẽ tổ chức hai sự kiện thể thao lớn nhất hành tinh là World Cup 2014 và Olympic 2016. Tôi không dọa đâu vì dọa dẫm là thói quen của bọn đế quốc, dùng vào đây phỏng có ích gì. Nhưng nếu bà vẫn tiếp tục coi thường chúng tôi như vừa qua thì chúng tôi sẽ tẩy chay cả hai sự kiện cho bà biết thế nào là lễ độ. Một khi các đội thể thao của chúng tôi không đến nước bà thi đấu, ở nhà chúng tôi tắt hết tivi không thèm xem mà chỉ xem thời sự VTV1 thôi, thì World Cup hay Olympic mà nước bà tổ chức có còn ra thể thống gì nữa, điều này hẳn là bà tự biết. Hoặc sắp tới chúng tôi sẽ xem xét tới khả năng cấm nhập cafe Brasil, thậm chi thực hiện cấm vận kinh tế đối với nước bà. Cũng rất có thể chúng tôi sẽ điều các cao thủ "lâm tặc" nổi tiếng thế giới của chúng tôi sang nước bà "công tác", bảo đảm trong 1 tuần khu rừng Amazon của bà sẽ trở nên bãi đất trống hoang tàn chó ăn đá gà ăn sỏi. Bà đừng tưởng chúng tôi không dám làm. Chẳng có điều gì mà chúng tôi không dám làm đâu. Thưa với bà rằng chúng tôi sẽ làm những gì chúng tôi có thể làm được. Bà Rousseff hãy cẩn thận, bà nhá. Xin gửi đến bà lời chào quyết thắng.